Tất cả chúng ta đều trải qua các giai đoạn phát triển cảm xúc khác nhau trong cuộc đời. Những giai đoạn cảm xúc này là một phần quan trọng trong cuộc sống của chúng ta, vì chúng định hình chúng ta là ai và cách chúng ta phản ứng với những tình huống nhất định.
Cha mẹ cần hiểu rõ các giai đoạn phát triển của con mình để có thể đưa ra chiến lược nuôi dạy con phù hợp. Ví dụ, tính khí của một đứa trẻ phần lớn bị ảnh hưởng bởi môi trường trong những năm đầu đời.
Các giai đoạn phát triển EQ và cách giúp con bạn phát triển thành một cá nhân tốt
Khi trẻ phát triển, điều quan trọng là cha mẹ phải hiểu được giai đoạn phát triển của con mình. Điều này sẽ giúp họ hiểu rõ hơn những gì con họ cần tại thời điểm cụ thể đó.
Trí tuệ cảm xúc (EQ) của một người rất quan trọng trong việc xác định cách họ có thể tương tác với người khác và cách họ có thể quản lý cảm xúc của chính mình. Dưới đây là 8 giai đoạn phát triển EQ và cách bạn có thể giúp con mình phát triển thành một cá nhân tốt:
Giai đoạn 1: trẻ sơ sinh – 18 tháng
Trong giai đoạn đầu tiên của cuộc đời trẻ sơ sinh, đứa trẻ đang học về thế giới xung quanh. Họ chỉ mới bắt đầu hiểu rằng cảm xúc của họ khác với cảm xúc của người khác. Chúng cũng có thể nhận ra cha mẹ và người chăm sóc của chúng bằng thị giác và âm thanh.
Điều quan trọng nhất trong giai đoạn này là thiết lập cảm giác tin cậy với cha mẹ hoặc người chăm sóc của trẻ. Điều này được thực hiện thông qua sự khen ngợi, tình cảm và sự nhất quán. Trẻ sơ sinh cũng nên được tạo nhiều cơ hội để khám phá và tự chơi trong khoảng thời gian này.
—
Sự phát triển cảm xúc của một em bé là một phần rất quan trọng trong sự phát triển xã hội và trí tuệ của chúng.
Họ học cách tin tưởng mọi người, khám phá và thể hiện cảm xúc.
Trong 18 tháng đầu đời, trẻ phát triển khả năng tự nhận thức và quan niệm về bản thân. Họ cũng học thêm về điều chỉnh cảm xúc, phong cách gắn bó, sự đồng cảm và kỹ năng ngôn ngữ.
Có nhiều phương pháp nuôi dạy con cái có thể được áp dụng để giúp phát triển tình cảm ở trẻ. Điều này bao gồm việc nuôi dạy con cái đáp ứng tất cả về việc đáp ứng các nhu cầu của trẻ ngay khi chúng phát sinh. Ý tưởng đằng sau phương pháp này là nó sẽ dẫn đến việc điều chỉnh cảm xúc tốt hơn về lâu dài cho đứa trẻ, từ đó dẫn đến một cuộc sống xã hội tốt hơn cho chúng sau này khi lớn lên.
—
Giai đoạn này là tất cả về mối quan hệ cha mẹ – con cái.
Điều quan trọng nhất là thiết lập sự tin tưởng và kết nối tình cảm với con bạn.
Trong giai đoạn này, trẻ em học được rằng chúng có tiếng nói, chúng có thể bày tỏ nhu cầu và mong muốn của mình và chúng có quyền kiểm soát môi trường của mình. Họ cũng học cách tin tưởng bản thân và thế giới xung quanh.
Giai đoạn 2: 18 tháng-2 tuổi
EQ của trẻ vẫn đang phát triển ở giai đoạn này. Điều quan trọng là cha mẹ phải cố gắng và tạo ra một môi trường an toàn cho con mình để chúng cảm thấy được yêu thương, hỗ trợ và chăm sóc.
Sự phát triển cảm xúc của trẻ sơ sinh bị ảnh hưởng bởi cách cha mẹ chúng tương tác với chúng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng hình thành mối quan hệ của trẻ với những người khác và cách chúng cảm nhận về bản thân.
Điều quan trọng là cha mẹ phải thể hiện tình yêu thương và tình cảm đối với đứa trẻ để giúp chúng cảm thấy được yêu thương và an toàn trong thế giới.
—
Giai đoạn phát triển tình cảm đầu tiên của con người là giai đoạn sau sơ sinh.
Đây là lúc đứa trẻ đang học cách trải nghiệm cảm xúc và thể hiện chúng. Đứa trẻ học cách tương tác với người khác và cách điều chỉnh cảm xúc của chính mình.
Điều quan trọng là cha mẹ phải giúp con phát triển sự đồng cảm bằng cách thể hiện sự đồng cảm và ở bên cạnh con khi chúng cảm thấy buồn hoặc tức giận. Điều quan trọng nữa là cha mẹ phải tạo cho con cái cảm giác an toàn bằng cách cung cấp một môi trường an toàn và không làm chúng sợ hãi hoặc tổn thương dưới bất kỳ hình thức nào.
Giai đoạn 3: từ 2 tuổi đến 3 tuổi
Cảm xúc cơ bản: trẻ có những cảm xúc cơ bản như hạnh phúc, tức giận, sợ hãi.
Giai đoạn đầu từ sơ sinh đến ba tuổi là thời kỳ phát triển trong cuộc đời của trẻ. Đây là lúc họ học cách bày tỏ cảm xúc và giao tiếp với người khác. Đó cũng là lúc chúng bắt đầu phát triển trí thông minh và EQ của mình.
Giai đoạn này có thể coi là nền tảng cho tất cả các giai đoạn khác tiếp nối nó.
Ba năm đầu tiên rất quan trọng vì đây là lúc đứa trẻ sẽ học cách thể hiện bản thân và cách chúng ứng xử trong các tình huống khác nhau.
Vai trò của cha mẹ trong giai đoạn này là rất quan trọng vì họ sẽ hình thành nhân cách tương lai của đứa trẻ bằng cách dạy chúng về những cảm xúc cơ bản như tức giận, buồn bã, hạnh phúc, sợ hãi và ghê tởm.
—
Trẻ em được sinh ra với khả năng cảm nhận những cảm xúc cơ bản.
Họ có thể cảm nhận và trải nghiệm niềm vui, nỗi buồn, tức giận và sợ hãi. Khi lớn lên, chúng học cách xác định và gọi tên cảm xúc của mình. Họ cũng bắt đầu phát triển sự đồng cảm với những người khác có thể đang cảm thấy giống như họ.
Trí tuệ cảm xúc là một thuật ngữ được sử dụng cho những người có mức độ nhận thức cảm xúc cao. Điều này bao gồm khả năng xác định những cảm xúc khác nhau ở bản thân họ cũng như ở những người khác. EQ là một yếu tố quan trọng trong sự thành công ở trường học cũng như các mối quan hệ xã hội sau này trong cuộc sống. Cha mẹ có thể giúp con cái phát triển EQ bằng cách cho chúng cơ hội để thể hiện bản thân và mắc lỗi trong khi học hỏi từ chúng.
—
Ba năm đầu đời của trẻ là giai đoạn hình thành nhiều nhất cho sự phát triển của trẻ.
Giai đoạn này rất quan trọng trong việc xác định xem đứa trẻ sẽ cư xử như thế nào khi chúng lớn lên. Sự phát triển cảm xúc và trí tuệ của một đứa trẻ gắn liền với cách chúng được nuôi dạy.
Cha mẹ có thể giúp con phát triển EQ bằng cách dạy chúng về cảm xúc và dạy chúng cách điều tiết cảm xúc của chính mình.
Giai đoạn 4: từ 3-5 tuổi
Trẻ ở độ tuổi này có cảm xúc phát triển hơn so với trẻ nhỏ. Họ cũng có thể có những cảm xúc về bản thân như tức giận hoặc buồn bã khi họ không đạt được điều họ muốn hoặc phấn khích khi họ đạt được điều họ muốn.
Trong giai đoạn này, trẻ đang học cách bày tỏ tình cảm và cảm xúc của mình. Họ cũng phát triển ý thức về con người của họ và cách họ cảm nhận về bản thân.
Trẻ em trong giai đoạn này có thể trở nên tức giận nếu chúng không nhận được thứ mà chúng muốn.
Họ cũng có thể tức giận nếu ai đó nói với họ không hoặc nếu ai đó khác nhận được thứ họ muốn. Trẻ cũng có thể cảm thấy thất vọng hoặc buồn khi cha mẹ nói không với chúng vì hành vi của chúng.
Tuy nhiên, trẻ cũng có thể hiểu sự khác biệt giữa cảm giác tức giận và hành động khi tức giận. Ví dụ, một đứa trẻ có thể giận anh chị em của mình vì đã lấy đồ chơi của mình mà không hỏi nhưng sau đó quyết định không lấy lại một mình.
Giai đoạn 5: từ 5-7 tuổi
Cảm xúc xã hội: trẻ phát triển các cảm xúc xã hội như xấu hổ và cảm giác tội lỗi.
Trẻ em được sinh ra với nhiều loại cảm xúc ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Chúng có khả năng cảm nhận tất cả các cảm xúc giống như người lớn, nhưng chúng có thể không thể nhận ra chúng. Khi lớn lên, chúng học cách xác định và gắn nhãn cảm xúc của mình.
Giai đoạn phát triển cảm xúc thứ hai xảy ra từ 5-7 tuổi. Trẻ em trong giai đoạn này thường có ý thức mạnh mẽ về bản thân và có thể tự nhận mình là tách biệt với những người khác. Ngoài ra, trẻ em ngày càng hiểu rõ hơn về cảm xúc của người khác và thường cố gắng giúp đỡ người khác khi thấy ai đó gặp khó khăn hoặc túng quẫn.
Phát triển tình cảm là một quá trình cả đời.
—
Trong giai đoạn này, trẻ đang phát triển khả năng đồng cảm với người khác và điều chỉnh cảm xúc của mình.
Những cảm xúc xã hội như xấu hổ và tội lỗi đang trở nên quan trọng hơn trong cuộc sống của một đứa trẻ. Họ đang học cách quản lý những cảm xúc này thông qua tương tác của họ với những người khác.
Sự phát triển tình cảm của một đứa trẻ cũng bị ảnh hưởng bởi cha mẹ của chúng. Cha mẹ nên biết cách họ phản ứng với cảm xúc của con mình và cố gắng không làm chúng xấu hổ vì cảm thấy theo một cách nào đó hoặc có một số cảm xúc nhất định.
Giai đoạn 6: từ 7-11 tuổi
Cảm xúc tự ý thức: trẻ phát triển các cảm xúc tự ý thức như xấu hổ và tự hào.
Phát triển cảm xúc là một quá trình bắt đầu từ giai đoạn sơ sinh và tiếp tục trong suốt cuộc đời. Sự phát triển tình cảm của trẻ thay đổi khi chúng lớn lên, từ 7-11 tuổi.
Trẻ em đang bắt đầu phát triển một cảm xúc tự ý thức trong giai đoạn này. Họ bắt đầu quan tâm đến cách mọi người nhìn nhận họ và những gì người khác nghĩ về họ. Điều này được gọi là xấu hổ. Xấu hổ xảy ra khi trẻ không sống theo kỳ vọng của chính mình hoặc khi trẻ không đáp ứng được kỳ vọng của người khác. Cha mẹ nên lưu ý điều này và lưu ý khi nuôi dạy con cái để giúp trẻ phát triển tình cảm.
—
Sự phát triển tình cảm của trẻ không phải là một quá trình tuyến tính.
Đó là một quá trình phức tạp và năng động, thay đổi khi chúng lớn lên.
Trong giai đoạn này, trẻ đang phát triển cảm xúc tự ý thức và nhận thức rõ hơn về thế giới xung quanh. Họ cũng bắt đầu hình thành cảm giác xấu hổ và tội lỗi, có thể tích cực hoặc tiêu cực tùy thuộc vào tình huống.
Trẻ em trong giai đoạn này cũng có nhận thức về cơ thể của mình nhiều hơn, điều này có thể dẫn đến sự xấu hổ và xấu hổ về thể chất.
Giai đoạn 7: từ 11-16 tuổi
Cảm xúc đạo đức: trẻ phát triển các cảm xúc đạo đức như sự đồng cảm và cảm giác tội lỗi.
Trong giai đoạn này, trẻ đang phát triển cảm giác đồng cảm và cảm xúc đạo đức. Họ nhận thức rõ hơn về những gì đang xảy ra xung quanh họ và họ hiểu biết nhiều hơn về thế giới. Họ cũng có thể cảm nhận cảm xúc một cách mạnh mẽ, có thể là cả tích cực và tiêu cực.
- Eq – Trí tuệ cảm xúc
- Tình cảm đạo đức
- Khả năng phân biệt giữa đúng và sai
—
Giai đoạn phát triển cảm xúc từ 11-16 tuổi.
Đây là thời điểm trẻ bắt đầu phát triển khả năng đồng cảm, tình cảm đạo đức và trí tuệ cảm xúc.
Tình cảm đạo đức được định nghĩa là những cảm xúc hoặc thái độ mà con người có về hành vi đúng và sai. Đồng cảm được định nghĩa là khả năng hiểu được những gì người khác có thể đang nghĩ hoặc cảm thấy từ quan điểm của họ. Trí tuệ cảm xúc được định nghĩa là khả năng nhận biết cảm xúc của chính mình, cảm xúc của người khác và sử dụng thông tin này để hướng dẫn suy nghĩ và hành động của một người.
—
Ở giai đoạn này, trẻ đang phát triển trí tuệ cảm xúc của mình.
Họ có thể hiểu và xác định cảm xúc của chính họ và của những người khác. Họ cũng có thể đặt mình vào vị trí của người khác và hiểu cảm giác của họ.
Trẻ em ở độ tuổi này cũng có thể phát triển các kỹ năng đồng cảm mạnh mẽ hơn, đó là khả năng hiểu những gì người khác có thể cảm thấy trong một tình huống cụ thể.
Giai đoạn 8: sau tuổi dậy thì (16 tuổi)
Cảm xúc lãng mạn: thanh niên trải qua những cảm giác lãng mạn như tình yêu, say đắm.
Tuổi thiếu niên là khoảng thời gian nảy sinh tình cảm và những tình cảm lãng mạn. Đây là lúc thanh thiếu niên sẽ bắt đầu phát triển EQ (trí tuệ cảm xúc) của mình. Là cha mẹ, điều quan trọng là phải nhận thức được những thay đổi cảm xúc mà con bạn sẽ trải qua. Điều quan trọng nữa là cung cấp cho chúng môi trường tốt nhất có thể cho sự phát triển của chúng.
Phần này thảo luận về cách cha mẹ nên nhận thức được những thay đổi mạnh mẽ mà con cái họ phải trải qua trong giai đoạn dậy thì và cách họ có thể giúp hỗ trợ chúng về mặt tinh thần bằng cách cung cấp cho chúng một môi trường an toàn và các kênh giao tiếp cởi mở.
—
Kết luận và cách hỗ trợ sự phát triển cảm xúc lành mạnh ở con bạn
Kết luận của bài viết này là cách tốt nhất để hỗ trợ sự phát triển cảm xúc của con bạn là hiểu được giai đoạn phát triển của chúng và cách nuôi dạy con ở các cấp độ khác nhau.
—
English 
Vietnamese