Khi Làm Mẹ Nghĩa Là Làm Việc 24/7 Không Có Lương
Tôi không đếm được bao nhiêu đêm như vậy. Cũng không nhớ nổi lần cuối mình có một ngày nghỉ thật sự là khi nào. Mọi thứ cứ lặp đi lặp lại. Giống như đang chạy một “dây chuyền sản xuất” từ sáng tới khuya. Nhưng khác ở chỗ: không có ca làm cố định, không có lương, không có khen thưởng cuối năm. Tôi thường nghe người ta nói: “Làm mẹ là thiên chức thiêng liêng.” Nhưng sự thật là thiêng liêng không đồng nghĩa với vô hình. Tôi làm việc không lương, không nghỉ phép, không bảo hiểm. Khi tôi mệt, không ai thay ca. Khi tôi đau, vẫn phải hút sữa đúng giờ vì nếu không, ngực căng, sốt, áp xe. Có ai tính được những lần tôi vừa hút sữa vừa trả lời email? Có ai thấy tôi bật dậy giữa đêm để làm một báo cáo còn dang dở, vì không muốn bị gọi là “thiếu chuyên nghiệp”? Có ai biết những hôm tôi phải chọn giữa việc cho con bú hay hoàn thành checklist công việc đúng giờ? Tôi không đòi hỏi được trả công bằng tiền. Nhưng tôi mong có một sự nhìn nhận rõ ràng hơn: rằng “làm mẹ” là một công việc thực sự. Rằng người phụ nữ không nên bị xem là “rảnh rỗi” hay “ở nhà trông con thôi mà”. Vì chính trong những phút giây lặng lẽ nhất – khi ngồi hút sữa giữa đêm, khi lau bãi nôn của con, khi bật dậy giữa đêm đi rút điện máy giặt – tôi đang làm việc với sự chăm chỉ và kiên cường không kém gì bất kỳ ngành nghề nào khác. “Không có lương” không đồng nghĩa với “không có giá trị”. Nhưng nếu xã hội, nếu gia đình, nếu chính bản thân người phụ nữ cũng không công nhận điều đó, thì chúng ta sẽ tiếp tục tạo ra những thế hệ mẹ kiệt sức, tủi thân và mòn mỏi trong vai siêu nhân bất đắc dĩ. Tôi viết những dòng này khi con tôi đã được vài tháng tuổi, ngủ yên trong nôi. Tôi vẫn hút sữa, vẫn làm việc, vẫn không có ngày nghỉ. Nhưng tôi bắt đầu học cách nhìn nhận lại chính mình. Không phải là “người mẹ phải gồng”, mà là “người mẹ xứng đáng được thấu hiểu”. Tôi không muốn làm cả thế giới. Tôi chỉ muốn làm một người phụ nữ được nghỉ ngơi khi mệt, được nói “em cần giúp”, được thừa nhận rằng công việc tôi làm – dù không có lương – vẫn là lao động, vẫn là cống hiến. Nếu bạn từng sống những ngày như tôi – hút sữa trong đêm, ru con rồi bật máy tính – hãy cho mình một cái ôm thật chặt. Vì bạn không lười, không yếu đuối. Bạn đang làm điều phi thường trong im lặng. Và điều đó, đáng được trân trọng hơn bất kỳ mức lương nào. Tôi từng tự hào vì mình “giỏi việc nước, đảm việc nhà”. Từng có những buổi chiều họp kín lịch rồi vẫn kịp nấu một mâm cơm 4 món, từng tranh thủ hút sữa cho con trong lúc gửi email báo cáo. Từng cảm thấy vui khi bạn bè khen “chị siêu thật đó”, đồng nghiệp gọi là “chiến binh bỉm sữa”, còn chồng thì tự hào khoe vợ “vừa đẹp, vừa chăm con giỏi, vừa làm việc máu lửa”. Tôi từng tự vỗ vai mình mỗi tối: “Đấy, phụ nữ hiện đại phải như thế!”. Tôi đã tin rằng mình đang làm rất tốt, đang sống đúng với vai trò, đang ghi điểm với xã hội, gia đình, đồng nghiệp, thậm chí với chính bản thân mình. Cho đến một ngày, tôi đau lưng đến mức không đứng lên nổi. Cúi xuống bế con thì lưng như muốn gãy. Mỗi bước đi đều nhói lên, đầu gối cứng đờ, mắt mờ, người mệt lả mà vẫn không dám nghỉ. Cuối cùng, tôi phải vào viện. Bác sĩ đọc kết quả, còn tôi thì tái xanh. Thoát vị đĩa đệm nhẹ. Tràn dịch khớp gối. Gan nhiễm mỡ độ 2. Tụt canxi. Nguy cơ tiền tiểu đường. Tôi không biết nên cười hay nên khóc. Cười vì ít ra mình còn đi khám kịp. Khóc vì đến lúc này tôi mới thật sự hiểu mình đã đối xử tệ với cơ thể đến thế nào. Tôi không già, không béo phì, không sống buông thả. Tôi chỉ là một người mẹ, một người vợ, một nhân viên đang cố gắng quá sức mỗi ngày. Tôi không tiệc tùng, không ăn uống linh tinh, không ngủ nướng. Nhưng tôi thiếu nghỉ ngơi, thiếu vận động đúng cách, thiếu thời gian cho chính mình – và đặc biệt là thiếu được chăm sóc. Người ta vẫn nói phụ nữ thời nay giỏi giang, độc lập, tự chủ. Nhưng ít ai nói về cái giá phía sau. Tôi làm việc không ngơi nghỉ, quán xuyến mọi thứ trong nhà, từ con cái, cơm nước, lịch khám bệnh, học hành… đến cả việc nhỏ như thay ga giường, mua giấy vệ sinh. Tôi nghĩ đó là trách nhiệm. Nhưng tôi quên mất rằng, mình đang làm tất cả những điều đó… không có lương. Không ai trả công tôi vì đã dậy sớm hút sữa cho con. Không ai thưởng cho tôi vì hoàn thành deadline trong lúc bế con sốt. Không ai chấm công cho những lần tôi gồng gánh việc cơ quan lẫn việc nhà cùng lúc. Mọi thứ tôi làm được mặc định là “chuyện phải làm”. Nếu làm tốt, thì “tất nhiên rồi, mẹ thì phải vậy”. Nếu làm không tốt, thì “sao không sắp xếp lại đi, phụ nữ phải biết cân bằng chứ?” Cái cụm từ “phụ nữ phải biết cân bằng” – thật ra là một chiếc bẫy. Nó khiến tôi gồng mình lên để
Khi Làm Mẹ Nghĩa Là Làm Việc 24/7 Không Có Lương Read More »